قابلیت عکاسی حرفهای در سالهای اخیر به گوشی موبایل اضافه شده که میتوان با آموزش درست به خوبی از این قابلیت استفاده کرد. در سالهای قبل عکاسهای حرفهای اهمیت خاصی برای عکاسی با موبایل قائل نبودند اما اکنون با پیشرفت تکنولوژی و به روز شدن سنسورهای دوربین گوشی، رشته عکاسی با موبایل جای خود را بین رشتههای عکاسی پیدا کرده است.
در این مقاله در مورد اصول عکاسی با موبایل و ترفندهای جذاب آن برای ثبت عکسهای حرفهای صحبت خواهیم کرد. به عبارتی این مقاله به دو بخش تقسیم میشود: در بخش اول، با روش صحیح ترکیببندی و استفاده از ابزار مختلف برای ترکیببندی صحیح آشنا میشوید و در بخش دوم، روشهایی برای نورپردازی صحیح را معرفی خواهیم کرد.
۱. روش صحیح ترکیببندی با دوربین موبایل
ترکیببندی در عکاسی هنری با گوشی موبایل دارای قوانینی است که بر اساس آن میتوان از برخی امکانات گوشیهای هوشمند برای ثبت عکسهای بسیار زیبا استفاده کرد. درادامه به مهمترین نکات ترکیب بندی با دوربین گوشی اشاره میکنیم.
خطوط جدولی به ایجاد توازن در تصویر کمک میکند
یکی از بهترین روشها برای عکاسی بهتر با موبایل، استفاده از خطوط گرید دوربین است. خطوط گرید بر اساس قانون «یکسوم» ترکیببندی روی صفحهنمایش قرار میگیرند. بر اساس این قانون، تصویر از جهت افقی و عمودی به سه قسمت تقسیم میشود و ۹ خانه را بهوجود میآورد و در حالتی که سوژه مورد نظر را در نقاط اشتراک یا در راستای این خطوط قرار دهید، تصویر متوازنتر و خوشایندتری برای چشم بیننده خلق خواهید کرد.
برای فعالسازی خطوط گرید در گوشی آیفون به بخش Settings بروید و سپس Photos & Camera را انتخاب و تنظیمات Grid را فعال کنید. برای فعالسازی این بخش در سامسونگ گلکسی اپلیکیشن دوربین را باز کنید و به بخش Settings بروید. درادامه صفحه را بهسمت پایین اسکرول و گزینه grid lines را فعال روشن کنید.
از فضای منفی حداکثر استفاده را ببرید
فضای منفی به مناطق اطراف و میان سوژههای هر تصویر گفته میشود و میتواند تصویر را از خوب به عالی تبدیل کند. وقتی فضای خالی زیادی در عکس در نظر بگیرید، سوژه بیشتر خود را نشان میدهد و مخاطب بیشتر تحتتأثیر قرار میگیرد. فضای منفی میتواند بخش بزرگی از آسمان، منطقهای خالی، دیواری بزرگ یا بخش زیادی از آب باشد.
پرسپکتیوهای مختلف را دریابید
ثبت تصویر از زاویهای غیرمنتظره و منحصربهفرد میتواند عکس را بهیادماندنیتر کند و باعث ایجاد عمق بیشتر در تصاویر و جدا نشان دادن سوژهها میشود. اگر توجه کرده باشید اغلب تصاویر موبایل مستقیما یا از زاویه نگاه پرنده گرفته میشوند. بنابراین باید سعی کنید زاویههایی مانند پرسپکتیو آسمان را بهعنوان فضای منفی و عمق دهنده در تصاویر به وجود اورید و یا اینکه از زاویه بالا به پایین عکس بگیرید. اگر پرسپکتیو شما دچار انحراف یا اعوجاج شد، از اپلیکیشن ویرایش تصویر SKRWT برای تصحیح خطوط میتوانید استفاده کنید.
به دنبال تقارن و یا الگوهای تکراری بگردید
تقارن را میتوان بهصورت تناسب زیبا و هماهنگ و تعادل تعریف کرد. تصاویر دارای تقارن برای چشم خوشایند هستند. همچنین، ایجاد تقارن یکی از روشهای ساده و جذاب برای ترکیببندی تصویر است. در عکاسی، تقارن بهمعنی دستیابی به تصویری است که بتوان آن را به دو بخش برابر تقسیم کرد؛ بهطوریکه تصاویر آینهای از یکدیگر باشند. تقارن کمی با انعکاس متفاوت است و میتوان آن را در حیاتوحش هم پیدا کرد. برای ایجاد تقارن میتوانید از خطوط راهنما کمک بگیرید.
الگوهای تکراری نیز برای چشم خوشایند هستند. این الگوها با تکرار عناصر گرافیکی مثل خطوط، شکلهای هندسی، فرمها و رنگها بهدست میآیند. این الگوها میتوانند تأثیر بصری چشمگیری داشته باشند و عکاسی از چیزی مثل بستری کاشیکاریشده و زیبا برای تولید تصاویر خوشایند کافی است.
فوکوس دوربین میتواند روی پسزمینه هم باشد
دوربینهای گوشی کنونی بهصورت خودکار فوکوس را روی پیشزمینه قرار میدهند؛ اما تمام تصاویر نیازی به سوژه واضح ندارند. برای تنظیم فوکوس لنز، اپلیکیشن دوربین خود را باز کنید و روی صفحهنمایش و در محل دلخواه برای افزایش وضوح ضربه بزنید. اگر میخواهید از سوژه متحرک عکاسی کنید، بهسختی میتوان این تنظیمات را انجام داد؛ اما روی صفحهنمایش برای تصحیح فوکوس قبل از ثبت تصویر ضربه بزنید تا مطمئن شوید سوژه متحرک فوکوس کافی دارد. آیکن دایره یا مربع روی صفحه دوربین ظاهر میشود که فوکوس تصویر را به محتوای داخل آن آیکن انتقال میدهد.
بسیاری از تصاویر عالی، تنها یک سوژه جذاب دارند؛ درنتیجه هنگام عکاسی زمانی را صرف تنظیم تصاویر کنید. برخی عکاسان حرفهای میگویند سوژه نباید کل قاب را پر کند و فضای منفی باید دوسوم تصویر را دربر گیرد. بدینصورت سوژه بیشتر بهچشم میآید.
انعکاس نور در اجسام مختلف را به بازی بگیرید
دیدن انعکاس برای چشم انسان خوشایند است؛ بنابراین دنبال فرصتی باشید تا با انعکاس در تصاویرتان بازی کنید. نقاط مختلفی برای انعکاس پیدا میکنید که میتوان به بدنههای بزرگ آب، آینهها، عینکهای آفتابی، لیوانهای نوشیدنی و سطوح فلزی اشاره کرد. استفاده از این تکنیک با تمامی گوشیهای موبایل مانند گوشی شیائومی و سامسونگ امکان پذیر است و تنها کافیست کمی خلاقیت داشته باشید یا به یوتوب مراجعه کنید.
۲. نورپردازی با دوربین موبایل
یکی از مبانی عکاسی درک صحیح نورپردازی است. امروزه گوشیهای هوشمند امکانات فراوانی برای تنظیم نور دراختیار کاربران قرار میدهند. کار با این تنظیمات بسیار سادهتر از تنظیمات دوربینهای DSLR است. معمولا برای تنظیم نورپردازی صحیح فقط کلیک روی دکمه شاتر کافی است؛ اما گاهی اوقات محیط عکاسی بسیار تیره یا روشن است؛ بهویژه اگر بخشی از تصویر تیرهتر یا روشنتر باشد، نتیجه رضایتبخشی بهدست نخواهد آمد.
برای تنظیم نور در بسیاری از تلفنهای هوشمند کافی است روی ناحیه قرارگیری سوژه در صفحه تلفن هوشمند ضربه بزنید تا دوربین گوشی بهصورت خودکار نورپردازی را تنظیم کند؛ اما با انجام تنظیمات بیشتر در بخش Settings گوشی هم میتوانید گزینههای پیشرفتهتر مثل ISO یا سرعت شاتر را تغییر دهید. در ادامه مهمترین منابعی که می توان از آن به عنوان منبع نور طبیعی و زیبایی هر چه بیشتر عکسها استفاده کرد، را مفصلا توضیح دادهایم.
نور پنجره را دریابید
فلش گوشی هوشمند دقیق نیست و تصویر هموار و نرمی تولید نمیکند؛ بهویژه اگر سوژه نزدیک لنز باشد، نور مستقیما به سوژه میتابد و آن را تخت نشان میدهد. ارزانترین و سریعترین روش برای ثبت تصاویر زیبا استفاده از نور پنجره است. درصورت امکان، از نور مستقیم خورشید استفاده نکنید. نورهای پخش و نرم میتوانند نورپردازی سوژه را بهبود دهند. سادهترین راه برای این کار عکاسی در فضای داخلی است؛ درنتیجه کافی است سوژه را در اتاقی با نورپردازی مناسب قرار دهید.
از شدت نور مستقیم خورشید بکاهید
اغلب اوقات عکاسی در نور مستقیم خورشید از کیفیت عکسها میکاهد. جدا از سایههای بد، نورپردازی ناملایم میتواند سایهروشنهای تصویر را خراب کند؛ اما گاهی این مشکل اجتنابناپذیر است. لحظات عکاسی منتظر شرایط خوب نمیمانند.
اولین استراتژی برای غلبه بر نور مستقیم خورشید، پیداکردن سایه است. عکاسی زیر سایه درخت یا ساختمان باعث میشود نور مستقیم و ناملایم سوژه محدود شود. اگر مجبورید در فضای باز عکاسی کنید، این کار را پس از ساعت ۱۲ ظهر انجام دهید؛ زیرا در این زمان، خورشید در بالاترین نقطه آسمان قرار دارد و بدترین روشنیها را تولید میکند. کمی صبر کنید تا خورشید پایینتر بروید و از زاویه بهتری بر سوژه بتابد. راهحل دیگر تنظیم دستی نورپردازی گوشی است. این کار را هر بار که عکاسی میکنید، انجام دهید؛ درغیراینصورت جزئیات زیادی را از دست خواهید داد.
نورپردازی نرم در روزهای ابری
روزهای ابری موقعیت مطلوبی برای ثبت تصاویر پرتره هستند؛ زیرا ابرها نور خورشید را مسدود میکنند و پخش نور باعث ایجاد نوردهی نرم و برابر میشود، درنتیجه تصاویر حالتی استودیویی پیدا میکنند. بهترین زمان برای عکاسی در روزهای ابری وقتی است که خورشید در نقطه بالای آسمان قرار دارد. در این زمان، میتوانید از نور زیادی استفاده کنید که از طریق ابرها پخش میشود؛ بههمیندلیل، نیازی نیست که نگران سایهروشنهای آبی قبل از باران باشید. سعی کنید وقتی عکاسی نکنید که خورشید در پایین خط افق است یا وقتی ابرها ضخامت زیادی دارند؛ زیرا عکاسی در این شرایط به تصاویر تیره و آبی میانجامد و حالتی غمآلود به آنها میبخشد.
از ساعت طلایی غافل نشوید
ساعت طلایی درست بلافاصله پس از طلوع آفتاب و قبل از غروب آفتاب است. نور در این ساعت بهترین خروجی را برای انواع عکاسی بهدنبال دارد. نور در ساعت طلایی برای عکاسی پرتره ایدئال است؛ زیرا باعث درخشش پوست میشود. همچنین، نور ساعت طلایی برای عکاسی سیلوئت بهتر است؛ زیرا خورشید در پایینترین نقطه از خط افق قرار دارد و نور پشت طبیعی را تولید میکند.
وقتی سوژه از پشت نورپردازی شود، فرمی کاملا تیره و سایهمانند بهوجود میآید. افزونبراین، میتوانید مدل را کاملا در معرض نور مستقیم خورشید قرار دهید تا به سیلوئت کامل برسید. بهدلیل موقعیت خورشید در آسمان در این ساعت، سایههای بلندی بهوجود میآیند که باعث افزایش کنتراست و عمق به تصاویر میشوند. در طول طلوع آفتاب یا غروب خورشید، بهدنبال اشیائی باشید که تصاویری انتزاعی و چشمگیر را تولید کنند.
حس تنهایی را در ساعت آبی منتقل کنید
ساعت آبی درست قبل از طلوع خورشید و پس از غروب خورشید بهوجود میآید. این زمان کوتاه است و همهچیز در این ساعت به رنگ آبی درمیآید. خورشید اندکی زیر خط افق است. شاید نور در این ساعت بهشدت ساعت طلایی نباشد؛ اما بازهم فرصت مغتنمی برای نورپردازی بعضی تصاویر است.
سایهروشنهای سرد در ساعت آبی برای خلق پرترههای دراماتیک عالی هستند. در این ساعت، همهچیز سردتر از ساعت طلایی بهنظر میرسد و بدینترتیب حسی اسرارآمیز منتقل میشود. ساعت آبی برای ثبت تصاویر چشمانداز نیز بسیار مفید است؛ زیرا نور خورشید قاب را با سایهروشنهای نارنجی پر نمیکند و میتوانید رنگ بیشتری در آسمان ببینید.
گرچه خورشید در این ساعت زیر خط افق است، نورها و رنگهای قرمز تا بنفش را تولید میکند. این زمان فرصت مناسبی برای عکاسی از ماه و ستارهها است. خبر بد این است که گوشیهای هوشمند امکان عکاسی لانگ اکسپوژر از ستارهها را نمیدهند. در این صورت، باید از اپلیکیشنهای جانبی مثل Camera+2 برای انتخاب سرعتهای شاتر کُندتر استفاده کنید. اسلایدر سرعت شاتر را بسته به نور محیطی تا ۱/۱۵ یا کمتر ببرید. برای کار با سرعت شاتر کُند نیاز به سهپایه دارید. ازآنجاکه شاتر مدت طولانیتری باز است، هر حرکتی میتواند باعث تارشدن تصویر شود؛ درنتیجه ثابت نگهداشتن گوشی اهمیت زیادی دارد.
لانگ اکسپوژر و ثبت نورهای زیبا در شب
درصورتیکه منبع نوری اطرافتان باشد، میتوانید از روش لانگ اکسپوژر استفاده کنید. مثلا برای عکاسی از آسمان در طول ساعت آبی و یا عکاسی از ستارهها در شب میتوانید از قابلیت لانگ اکسپوژر برای ثبت تصاویر در نور کم استفاده کنید. همچنین این حالت برای ثبت عکس از مناظری که آب در آن جریان دارد مانند دریا و رودخانه هم قابل استفاده است و زیبایی خیره کننده ای به وجود میآورد. بااینحال، اگرچه برای ثبت نتیجه بهتر به اپلیکیشنهایی مثل Camera+2 نیاز دارید تا بتوانید کاستیها را جبران کنید.
شاید تصور کنید آسمان در شب تاریک بهنظر میرسد، اما هرگز کاملا تاریک نیست. با بازکردن شاتر و ثبت نورهای اطراف میتوانید تصویر زیبایی را خلق کنید. فقط کافی است برای رسیدن به نورپردازی مناسب با شاتر دوربین گوشب خود بازی کنید. بسته به میزان تاریکی میتوانید مدت زمان شاتر را بین ۲ تا ۳۰ ثانیه تغییر دهید. گوشی های جدید سامسونگ از قابلیت شاتر برخوردارند، اما گوشی آیفون به شما امکان تعیین کردن شاتر روی عدد خاصی را نداده و صرفا میتوان از قابلیت لانگ اکسپوژر خودکار استفاده کرد.
مثل یک حرفهای نور دوربین را خودتان تنظیم کنید
دوربین گوشی بهصورت پیشفرض تنظیمات فوکوس، ایزو، گشودگی دیافراگم و شاتر را تنظیم میکند؛ اما در موقعیتهای خاص که به نورپردازی دستی نیاز دارید، میتوانید با رفتن به حالت Pro و حالت manual تنظیمات نور گوشی را بهصورت دستی تغییر دهید.
در حالت Pro گوشیهای اندروید، میتوانید تصاویر یا ویدئوها را بیشتر کنترل کنید. تنظیماتی مثل ISO و سرعت شاتر و سطوح اکسپوژر یا نوردهی را بهصورت دستی تنظیم و فیلترهایی به سبک خود اعمال کنید و تنظیمات وایت بالانس را متناسب با شرایط نورپردازی مختلف تغییر دهید.
با فلش گوشی خلاقیت به خرج دهید
دوربینهای گوشی هوشمند در وضعیت نور کم عملکرد راضیکنندهای دارند؛ اما اگر در فضای تاریک و ایزولهای باشید که منبع نوری در اطرافتان نباشد، چاره چیست؟ درصورت امکان، سعی کنید از نور گوشی مستقیما برای نورپردازی سوژه استفاده نکنید؛ بلکه از دوستی بخواهید گوشی خود را کنار مدل نگه دارد. بدینصورت تصویر مسطح و یکنواخت نخواهد شد.
همچنین، میتوانید از تجهیزات نورپردازی جانبی ارزانقیمتی مثل پنلهای ارزان LED استفاده کنید. این پنلها بسیار درخشانتر از فلش گوشی هستند و میتوانند سوژه را از فاصله کمی بیشتر هم روشن کنند. برای اجتناب از تارشدن عکس از سهپایه استفاده کنید.