رقابت همیشه عامل پیشرفت بوده است و هیچ‌کجا این رقابت به‌اندازه دنیای کارت گرافیک مشهود نیست. دو غول بی‌رقیب این عرصه، Nvidia و AMD، با سری‌های RTX و RX خود، هر ساله نبردی هیجان‌انگیز برای تصاحب دل گیمرها و متخصصین گرافیک راه می‌اندازند. اما کدام یک از این کارت‌ها برای نیازهای شما مناسب‌تر است؟ آیا عملکرد خیره‌کننده RTX می‌تواند در برابر قیمت مقرون‌به‌صرفه و کارایی قدرتمند RX به پیروزی برسد؟ در این مقاله قصد داریم با مقایسه دقیق این دو سری پرچمدار، به شما کمک کنیم تا بهترین انتخاب را برای سیستم خود داشته باشید.
تاریخچه و معرفیNvidia RTX و AMD RX
در بین کارت‌های گرافیک موجود در بازار و قطعات کامپیوتر، Nvidia و AMD سال‌هاست که دو رقیب سرسخت محسوب می‌شوند و هر کدام تلاش دارند تا با خلاقیت و امکانات بیشتر، قدرت بیشتری به گیمرها و متخصصین گرافیک بدهند.
Nvidia همواره یکی از پیشگامان صنعت گرافیک بوده و در سال ۲۰۱۸ با معرفی سری RTX، انقلابی در این حوزه ایجاد کرد. این سری که با معماری Turing روانه بازار شد، اولین کارت‌های گرافیک مصرفی بودند که فناوری Ray Tracing را به صورت سخت‌افزاری پشتیبانی می‌کردند. Ray Tracing، که امکان بازتاب و نورپردازی واقعی‌تر را در بازی‌ها فراهم می‌کند، یکی از پیشرفت‌های کلیدی بود که باعث شد سری RTX بتواند گرافیکی بی‌نظیر و واقع‌گرایانه را به نمایش بگذارد.
Nvidia پس از موفقیت سری RTX 2000، با معماری Ampere در سال ۲۰۲۰، نسل دوم این کارت‌ها را معرفی کرد که شامل بهبودهای فراوانی در بخش قدرت پردازشی و بازدهی انرژی بود. کارت‌های RTX 3000 با فناوری DLSS نیز همراه بودند که به بازی‌ها این امکان را می‌دادند تا با وضوح‌های بالا، عملکردی بهتر و روان‌تر داشته باشند.
در سوی دیگر میدان، AMD با سری RX خود همواره به دنبال ایجاد تعادل بین عملکرد و قیمت بوده است. سری‌های RX، که ابتدا بر پایه معماری Polaris معرفی شدند، انتخابی عالی برای گیمرهایی بودند که به دنبال کارت‌های گرافیک مقرون‌به‌صرفه اما قدرتمند می‌گشتند.
مقایسه کارت های گرافیک از نظر عملکرد گیمینگ؛ کدام یک برنده است؟
Nvidia با سری RTX 3000 و RTX 4000 از معماری‌های Ampere و Ada Lovelace بهره می‌برد که قدرت پردازشی بسیار بالایی ارائه می‌دهند. کارت‌های پرچمداری مانند RTX 4090 و RTX 4080، توانایی اجرای بازی‌ها در وضوح ۴K و با تنظیمات گرافیکی بالا را به راحتی دارند.
AMD نیز با سری Radeon RX 6000 و RX 7000 بر اساس معماری‌های RDNA 2 و RDNA 3، کارت‌های قدرتمندی مثل RX 7900 XTX و RX 7900 XT را ارائه کرده که می‌توانند عملکردی نزدیک یا حتی برابر با کارت‌های Nvidia داشته باشند.
در تست‌های بنچمارک، کارت‌های Nvidia معمولاً در بازی‌هایی که از Ray Tracing و DLSS استفاده می‌کنند، عملکرد بهتری دارند، در حالی که کارت‌های AMD در بازی‌های سنتی‌تر و بدون این ویژگی‌ها، عملکردی برابر یا حتی بهتر ارائه می‌دهند.
در مجموع باید بگوییم، اگر دنبال کارت گرافیکی هستید که بتواند بازی‌های مدرن را با Ray Tracing به بهترین شکل اجرا کند و از ویژگی‌هایی مثل DLSS بهره‌مند شوید، کارت‌های Nvidia RTX گزینه بهتری هستند. این کارت‌ها مخصوصاً در وضوح‌های بالا (۱۴۴۰p و ۴K) عملکرد خیره‌کننده‌ای دارند.
حال اگر به دنبال کارت‌هایی با عملکرد عالی در وضوح‌های پایین‌تر (۱۰۸۰p و ۱۴۴۰p) و قیمت مقرون‌به‌صرفه هستید، AMD RX می‌تواند انتخاب بهتری باشد. کارت‌های این برند معمولاً ارزش خرید بیشتری دارند و با استفاده از FSR، عملکرد خوبی در بازی‌ها ارائه می‌دهند.
مقایسه کارت های گرافیک از نظر طراحی و کارایی حرارتی
در مبحث کارت‌های گرافیک، طراحی و کارایی حرارتی اهمیت زیادی دارد، چرا که دمای بالا می‌تواند منجر به افت عملکرد و حتی آسیب‌های سخت‌افزاری شود. هر دوی گزینه‌های Nvidia و هم AMD تلاش کرده‌اند تا با طراحی‌های خنک‌کننده مؤثر، کارایی حرارتی کارت‌های گرافیک خود را بهبود بخشند.
Nvidia در سری‌های RTX 3000 و RTX 4000 ، توجه زیادی به طراحی خنک کننده پردازنده داشته است. با استفاده از سیستم‌های پیشرفته خنک‌کننده‌های محوری و دو فن و حتی در برخی مدل‌ها سه فن، این کارت گرافیک‌ها توانسته‌اند کارایی حرارتی کارت‌های خود را بهبود ببخشند.
AMD با سری Radeon RX 6000 و RX 7000، به طراحی‌های خنک‌کننده جدید و بهینه‌تر روی آورد. کارت‌های AMD به طور کلی کمی کوچکتر از همتایان Nvidia هستند و اغلب از طراحی‌های دو فن و سه فن استفاده می‌کنند. در برخی مدل‌ها، AMD از سیستم‌های خنک‌کننده محوری همراه با هیت‌سینک‌های کارآمد و لوله‌های حرارتی استفاده می‌کند که به توزیع حرارت کمک می‌کنند.
یکی از تفاوت‌های کلیدی این دو کارت گرافیک در این بخش، استفاده AMD از فناوری Infinity Cache است. این فناوری به کاهش حجم کاری حافظه و پهنای باند کمک می‌کند که می‌تواند در کاهش گرما و بهبود کارایی تأثیرگذار باشد.
در مجموع طراحی‌های خنک‌کننده پیشرفته، مانند Flow-through در سری RTX 3000 و بهینه‌سازی‌های بیشتر در سری RTX 4000، باعث شده‌اند که کارت‌های Nvidia معمولاً خنک‌تر و بی‌صداتر باشند.
با طراحی‌های خنک‌کننده کارآمد و مصرف انرژی کمتر، AMD توانسته کارت‌های مقرون‌به‌صرفه‌ای را ارائه دهد که دمای مناسبی دارند. اما در مدل‌های میان‌رده و پایین‌تر، ممکن است کارت‌های AMD صدای بیشتری تولید کنند. با این حال، کارت‌های سفارشی شرکای AMD می‌توانند این مشکل را برطرف کنند.
مقایسه در مصرف انرژی؛ قدرتمند اما کم‌مصرف
مصرف انرژی کارت‌های گرافیک به یکی از عوامل مهم برای کاربران، به‌ویژه گیمرها و کسانی که به ساخت کامپیوترهای خانگی و حرفه‌ای علاقه‌مندند، تبدیل شده است. هر چه کارت گرافیک قدرتمندتر باشد، انرژی بیشتری نیاز دارد، اما بهینه‌سازی مصرف انرژی باعث می‌شود که این کارت‌ها هم قدرت بالایی داشته باشند و هم بهره‌وری انرژی بالاتری داشته باشند. هر دو شرکت Nvidia و AMD در سال‌های اخیر تلاش کرده‌اند تا عملکرد کارت‌های گرافیک خود را به حداکثر برسانند، بدون اینکه مصرف انرژی از کنترل خارج شود.
Nvidia در کارت‌های سری RTX 3000 (معماری Ampere) و RTX 4000 (معماری Ada Lovelace)، تلاش کرده تا با بهبود معماری تراشه‌ها و استفاده از فرایندهای تولید پیشرفته‌تر، کارایی انرژی را افزایش دهد. برای مثال، کارت‌های RTX 3070 و RTX 4070، با وجود قدرت پردازشی بالا، مصرف انرژی نسبتاً معقولی دارند.
AMD با معرفی معماری RDNA، تمرکز خود را بر کاهش مصرف انرژی و افزایش بهره‌وری گذاشت. سری Radeon RX 5000 (معماری RDNA) و سری‌های RX 6000 و RX 7000 (معماری RDNA 2 و RDNA 3) از فناوری‌های جدیدی بهره می‌برند که عملکرد را افزایش داده و در عین حال مصرف انرژی را کاهش داده است.
RDNA 3 از یک طراحی (Chiplet) استفاده می‌کند که به بهینه‌سازی مصرف انرژی کمک می‌کند. این طراحی باعث شده که کارت‌های RX 7900 XTX و RX 7900 XT در برابر رقبای مشابه از سری RTX، مصرف انرژی کمتری داشته باشند، بدون اینکه از نظر عملکرد ضعیف‌تر عمل کنند.
مقایسه قیمت و ارزش خرید
کارت‌های گرافیک Nvidia معمولاً در مقایسه با همتایان AMD قیمت‌های بالاتری دارند، به‌ویژه در سری‌های پرچمدار. برای مثال، قیمت کارت‌های RTX 4080 و RTX 4090 به طور قابل توجهی بالاست و این موضوع به دلیل فناوری‌های پیشرفته، عملکرد بالاتر و ویژگی‌های اضافی مانند Ray Tracing و DLSS است.
در طرف دیگر، کارت‌های گرافیک AMD معمولاً با قیمت‌های پایین‌تر و کارایی مناسب‌تر نسبت به رقبای Nvidia عرضه می‌شوند. علی‌الخصوصی سری‌های RX 6000 و RX 7000، AMD توانسته با ارائه ویژگی‌های قابل رقابت و قیمت مناسب، ارزش خرید را افزایش دهد.
جمع بندی
در نهایت، انتخاب بین این دو برند کار آسانی نیست؛ چه به دنبال گرافیک خیره‌کننده و کیفیت تصویری بی‌نظیر باشید و چه به دنبال گزینه‌ای مقرون‌به‌صرفه با عملکرد مطلوب، هر دو برند به نوعی پاسخگوی نیازهای شما خواهند بود.
پس در زمان خرید کارت گرافیک، با دقت به نیازها و اولویت‌های خود نگاه کنید و با چشمی باز و باتوجه به نکات گفته شده، کارت گرافیک موردنظرتان را انتخاب کنید.
