اپل برند محبوب گوشی موبایل است که طرفداران بیشماری در سطح جهان دارد. در ایران نیز مانند سایر کشورها، بسیاری از افراد به دلیل طراحی زیبا و مشخصات قدرتمند این گوشی، مایل به خرید گوشی آیفون هستند. اما متاسفانه در سال ۱۴۰۱ به دنبال تحریمهای داخلی به بهانه اصالت امریکایی شرکت اپل، واردات گوشی آیفون به ایران ممنوع شده و دیگر قابلیت رجیستری برای این گوشیهای موبایل وجود ندارد.
گرچه کاربران اپل و طرفداران پروپا قرص آن همچنان از خرید گوشی آیفون ۱۵ پرومکس دلسرد نشدهاند. اما پرسش اصلی اینجاست که بعد از دو سال و در سال ۱۴۰۳ خبرهای خوبی حاکی از رجیستری آیفون خواهد شد یا خیر. در ادامه برای بررسی خبرهای جدید رجیستری آیفون همراه ما باشید.
تاریخچه ممنوعیت واردات آیفون
موضوع ممنوعیت واردات گوشیهای بالاتر از ۳۰۰ یورو سالهاست که در ایران مورد بحث قرار داشته و مسئله تازهای نیست. بر اساس این گزارشها از تابستان سال ۱۳۹۹، ممنوعیت این نوع کالاها با نام کالای نیمایی بهعنوان راهحلی برای مشکل واردات و کمبود ارز مطرح شد. در سال گذشته اما، شاهد اعمال محدودیتهایی برای واردات گوشی های موبایل بالای ۶۰۰ دلار بودیم که این تصمیم تا به امروز فقط سری آیفون ۱۴ و ۱۵ را تحت الشعاع قرار داده و گوشیهای بالای ۶۰۰ دلار سایر برندها مانند سامسونگ و شیائومی همچنان به صورت قانونی وارد بازار کشور و رجیستر میشوند.
مقامات برای توجیه ممنوعیت ورود و رجیستری سری آیفون ۱۴، به عواملی چون کمبود ارز برای تامین کالاهای اساسی و شرایط جنگ اقتصادی اشاره میکردند و نهایتا نیز با انتشار ابلاغیهای از سوی سازمان توسعه تجارت به گمرک ایران، ورود سری آیفون ۱۴ و تمامی مدلهای بعد از آن به عنوان کالای مسافری یا پستی ممنوع اعلام شد.
با اینکه نزدیک به نصف سال از عرضه سری آیفون ۱۵ به بازار میگذرد، همچنان امکان رجیستری آیفون یا حتی نسل قبلی گوشی آیفون، در سامانه همتا وجود ندارد. بنابراین به نظر میرسد شایعات در زمینه رجیستری آیفون ۱۴ پس از عرضه آیفون ۱۵ نیز حقیقت نداشتهاند. از سوی دیگر، عرضه گوشیهای بومی نیز موجب نگرانی عدهای از کاربران شده است. زیرا با توجه به اعمال چنین طرحی برای گوشیهای آیفون، بعید نیست که در سالهای آینده این گوشیها تنها گزینههای موجود در بازار موبایل کشور باشند.
تبعات عدم رجیستری آیفون
همانطور که گفته شد متاسفانه از سال ۱۴۰۱ و پس از معرفی گوشی آیفون ۱۴، واردات آخرین مدلهای آیفون به بازار ایران غیر قانونی شد و امکان رجیستری این گوشیها در سامانه همتا نیز وجود ندارد. این امر، دردسری جدی برای هواداران گوشیهای آیفون در کشورمان به حساب آمده و از سوی دیگر، موجب افزایش قیمت باورنکردنی مدلهای قدیمیتر مانند سری آیفون ۱۲ و ۱۳ در بازار ایران شده است.
از آنجایی که ممنوعیت ورود و عدم رجیستری گوشیهای آیفون در ایران نیز مانع استقبال کاربران از جدیدترین مدلهای آیفون نشده، همواره شاهد فروش چشمگیر مدلهای سری آیفون ۱۴ و ۱۵ در بازار هستیم. از طرفی رجیستر نشدن این گوشیها، کاربران را در دام برخی از فروشندگان انداخته که با دریافت هزینههایی بین ۳ تا ۵ میلیون تومان، راهکارهای موقتی برای دور زدن مشکل رجیستری را به آنها میفروشند.
در سوی دیگر، عدهای از کاربران مجبور به استفاده از دو گوشی متفاوت شدهاند و برای مکالمه و اشتراک گذاری اینترنت، از گوشیهای رجیستر شده اندرویدی یا آیفونهای قدیمیتر استفاده میکنند. بخشی از کاربران نیز قید استفاده از اینترنت همراه و مکالمه با آیفون ۱۴ و ۱۵ را زدهاند و تنها درون خانه این گوشیها را به کار میبرند.
مشکلات آیفونهای جدید، همچنین موجب افزایش بیرویه قیمت مدلهایی مانند سری آیفون ۱۲ و ۱۳ شده که موجودی چندانی نیز از آنها باقی نمانده است. متاسفانه اکثر گوشیهای موجود در بازار، نمونههای ریپک یا ریفربیش شده هستند. برخی از طرفداران آیفون که تمایلی به مواجه شدن با دردسرهای عدم رجیستری ندارند، مایلند گوشی قدیمی آیفون ۱۳ پرو مکس را با قیمتی حدود ۷۰ میلیون تومان تهیه کنند که برای یک گوشی سال ۲۰۲۱، واقعا غیر منطقی است.
وضعیت نامعلوم رجیستری آیفون ۱۴ و ۱۵ تنها برای کاربران دردسرساز نشده است؛ زیرا به ادعای اتاق بازرگانی تهران و انجمن وارد کنندگان موبایل، دولت نیز حدود ۱٫۶۵۰ میلیارد تومان از ممنوعیت واردات آیفونهای جدید متضرر شده است. این امر همچنین موجب گسترش پدیده قاچاق گوشی در بازار شده که پاسخی طبیعی به تقاضای بالا برای آیفونهای جدید محسوب میشود.
آینده رجیستری آیفون
بیش از یک سال از آغاز ممنوعیت ورود و رجیستری آیفون ۱۴ به بازار میگذرد؛ اما همچنان شاهد اعلام خبری رسمی در رابطه با امکان ثبت رسمی گوشیهای سری آیفون ۱۴ و ۱۵ در سامانه همتا نیستیم. از سال گذشته، بسیاری از مسئولین اشاراتی به امکان رجیستری آیفونهای جدید در آینده نزدیک داشتهاند؛ ولی این گفتهها نیز برای کاربران ثمری نداشتهاند و به نظر میرسد که امید چندانی به استفاده بی دردسر از آیفون ۱۴ و ۱۵ در ایران وجود ندارد.
متاسفانه اینطور که به نظر میرسد که فعلا خبری از رجیستر شدن آیفون ۱۴ و ۱۵ در بازار کشورمان نباشد و علاقهمندان به محصولات اپل و گوشیهای آیفون همچنان بلاتکلیف بمانند. البته سیاستگذاری ارزی برای جلوگیری از هدر رفت منابع ارزی با واردات گوشی آیفون رفرش و ریپک آمریکایی به دنبال راهکارهای دیگری است. یکی از پیشنهاداتی که پیش از این مطرح شده بود، صدور اجازه واردات آیفونهای ۱۴ و ۱۵ با تعرفههای بالای تجاری است.
مدتی قبل عبقری، دبیر سابق انجمن واردکنندگان گوشی موبایل، طی نامهای به معاون اول رئیس جمهوری در این خصوص پیشنهادی را مطرح کرده بود. پیشنهاد این بود که با توجه به این شرایط و تصمیم مجلس مبنی بر تعرفه حداقل ۱۵ درصدی برای موبایلهای بالای ۶۰۰ دلار، انجمن در نامهای تقاضا کرده است تا مانند ترکیه (که ۹۶ درصد عوارض دارد) در راستای جلوگیری از سودجویی در بازار و واردات آیفونهای ۱۲ و ۱۳ رفرش و ریپک بیکیفیت، تعرفه واردات تجاری گوشی آیفون را اصلاح کند. در نهایت باید دید که تا پایان سال دولت چه رویکردی را در این حوزه اتخاذ خواهد کرد چرا که روند کنونی نه تنها سبب کاهش واردات نشده بلکه شاهد زیان ارزی کشور و زیان ریالی مردم به دلیل واردات آیفون رفرش و ریپک هستیم.