این اتفاق ممکن است برای شما هم افتاده باشد که هنگام مطالعه مشخصات دوربین گوشی، با واژه‌های نظیر پیکسل، دیافراگم، ایزو، شاتر، رزولوشن و چنین کلماتی مواجه شده باشید. مطمئنا با شناخت هر یک از این ویزگی ها و کاربرد آنها در عکاسی برای خرید یک گوشی خوب و متناسب با سلایق عکاسی شما، تصمیم بهتری خواهید گرفت. در ادامه با توضیحات مختصری از معنا و مفهوم هر یک از ویزگی‌های دوربین گوشی موبایل همراه ما باشید.
دیافراگم دوربین
دیافراگم یک محفظه درون لنز است که با چرخش لنز کوچک و بزرگ می‌شود و میزان نور ورودی به دوربین را کنترل می‌کند. دیافراگم یکی از مهم‌ترین و اساسی‌ترین تنظیمات در تمامی سبک‌های عکاسی است. توسط دیافراگم می‌توانید نور را کم و زیاد کنید و به عکس‌ها عمق دهید. دیافراگم در کنار ایزو و سرعت شاتر، ۳ اصل اساسی عکاسی را تشکیل می‌دهند.
به زبان خیلی ساده، دیافراگم همانند مردمک چشم انسان عمل می‌کند. هنگامی که شما به نور خورشید خیره می‌شوید مردمک چشم شما تنگ می‌شود و نور کمتری به چشم می‌رسد. به همین دلیل است که پس از خیره شدن به خورشید فضای اطراف را تیره می‌بینید. دیافراگم نیز همین گونه عمل می‌کند. هنگامی که نور زیادی لازم داشته باشید دیافراگم را باز می‌کنید و هنگامی که نور کمتری نیاز دارید و صرفا می‌خواهید فضا تاریک به نظر برسد دیافراگم را تنگ می‌کنید تا میزان نور ورودی کاهش پیدا کند.
یکی دیگر از اصطلاحاته مربوط به دیافراگم، حرف “f” است که معمولا با یک عدد در جلوی آن نمایش داده می‌شود. احتمالا با کلماتی مثل f/8 – f/5 – f/1.2 برخورد داشته‌اید. هرچه عدد بالاتر باشد یعنی دریچه دیافراگم تنگ‌تر است و هرچه عدد به ۱ نزدیک‌تر باشد یعنی دریچه بازتر است و نور بیشتری از لنز عبور می‌کند.
ایزو یا ISO
ایزو (ISO) یکی دیگر از اصول ۳ گانه‌ی عکاسی است که از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است. در یک توضیح کوتاه و مختصر می‌توان گفت ایزو میزان حساسیت سنسور دوربین، به نور ورودی از لنز، جهت آغاز کردن فرآیند ثبت تصویر است. ایزو مهم‌ترین و گران قیمت‌ترین بخش یک دوربین DSLR به شمار می‌رود. چرا که وظیفه تبدیل نور به اطلاعات الکتریکی و آغاز فرآیند را انجام می‌دهد.
ایزو چگونه به عکاس کمک می‌کند؟ اگر یک عکاس در محیطی با شرایط نوری ضعیف (شب و یا فضای تاریک) قصد عکاسی داشته باشد، ایزو می‌تواند کارش را آسان کند. یکی از ویژگی‌ها و لازمه‌های ثبت تصویر، میزان نوری است که به حسگر دوربین وارد می‌شود. حال فرض کنید این نور خیلی کم باشد، سنسور نمی‌تواند عملکرد خوبی از خود ارائه دهد و در حالت کلی عکس گرفته نمی‌شود. در این حالت از طریق ایزو، میزان حساسیت سنسور دوربین را کاهش می‌دهیم و با وارد شدن کمترین میزان از نور می‌توانیم سنسور را مجبور به ثبت تصویر کنیم.
شاخصه‌های ایزو با اعدادی مشخص نشان داده می‌شوند. ۱۰۰ – ۲۰۰ – ۴۰۰ – ۸۰۰ و همینطور اعداد بالاتر. هرچقدر عدد ایزو بالاتر باشد، حساسیت سنسور نسبت به نور کاهش پیدا می‌کند (یعنی در شرایطی که نور کمتری باشد راحت‌تر تصویر را ثبت می‌کند) و هر چقدر عدد پایین تر باشد حساسیت سنسور بیشتر می‌شود و به نور بیشتری نیاز دارد تا فرآیند عکاسی را آغاز کند.
به خاطر داشته باشید که استفاده از ایزوی بالا می‌تواند خساراتی به عکس شما وارد کند. در چنین حالتی در تصاویر شما نویز ایجاد می‌شود. منظور از نویز تصویر همان دانه دانه شدن تصاویر شما است. شرایط و حالت‌های عکاسی با ایزو بالا و پایین، بهترین حالت‌ها و عملکرد برای این تنظیمات مواردی هستند که شما باید آنها را بدانید.
شاتر و سرعت شاتر
در یک دوربین عکاسی، شاتر پرده‌ای است که در جلوی سنسور دوربین قرار می‌گیرد تا پیش از آغاز فرآیند ثبت تصویر، نور به سنسور وارد نشود. هنگامی که مراحل عکاسی آغاز می‌شود شاتر کنار می‌رود و نور به سنسور می‌خورد و تصویر به ثبت می‌رسد.
سرعت شاتر که به آن “زمان نوردهی Exposure Time” نیز گفته می‌شود، مدت زمانی است که پرده‌ی شاتر جمع می‌شود. در واقع ما با تنظیم سرعت شاتر مشخص می‌کنیم که سنسور دوربین چقدر در معرض نور قرار بگیرد. اگر تنظیمات شاتر و سرعت شاتر را به خوبی بلد باشید، بخش زیادی از مسیر حرفه‌ای بودن در عکاسی را طی کرده‌اید. با تنظیم این شاخصه می‌توانید عکس‌های بسیار زیبایی خلق کنید.
سرعت شاتر در حالت تصاویر اهمیت بالایی دارد. کم و زیاد کردن ولوم این شاخص کمک ویژه‌ای به عکاسان می‌کند. به طور مثال با زیاد کردن سرعت شاتر می‌توانید جسم یا شیء در حال حرکت را ثابت کنید. مسلما تصاویر ماشین‌های در حال حرکت را دیده‌اید که به گونه‌ای ثبت شده‌اند که انگار ماشین ثابت بوده است. در چنین تصاویری، شاخص سرعت شاتر را بالا می‌برند و شی در حال حرکت را ثابت نگه می‌دارند و تصاویر عاری از لرزش یا اصطلاحا Motion Blur (موشِن بلور) می‌شوند.
سرعت شاتر اصل سوم در تنظیمات حرفه‌ای عکاسان است و مورد دیگری است که نیازمند تمرین و مطالعه فراوان است. تنظیمات این ۳ شاخص باید باهم همخوانی داشته باشند تا بتوانید بهترین تصویر را به ثبت برسانید. بنابراین دیافراگم، ایزو و شاتر را به طور دقیق و حرفه‌ای مورد تمرین و بررسی قرار دهید.
رزولوشن یا Resolution
رزولوشن، یا وضوح تصویر در دنیای دیجیتال تعاریف بسیار زیادی دارد و در بخش‌های مختلف، معنایی متفاوت دارد. ما در این بخش قصد داریم معنای این واژه در دنیای عکاسی را به شما عزیزان توضیح دهیم.
رزولوشن در دنیای عکاسی تعداد پیکسل‌ها و وضوحی که این پیکسل‌ها ایجاد می‌کنند را نشان می‌دهد. به طور مثال یک کیفیت تصویر گوشی Huawi p30 Pro، چهل (۴۰) مگاپیکسل است. هر ۱ مگاپیکسل به معنای ۱۰ میلیون پیکسل است. حال ۴۰ مگاپیکسل، یعنی یک تصویر به ثبت رسیده در این گوشی، از ۴۰ میلیون پیکسل تشکیل شده است.
هرچقد رزولوشن یک دوربین بالاتر باشد، یعنی تعداد پیکسل‌ها بیشتر است و دقت بیشتری در پخش رنگ در تصویر دارند. بنابراین وضوح تصویر (کیفیت) در نمایشگرهای بزرگ بیشتر می‌شود. اگر قصد دارید عکس‌هایتان را در ابعاد بزرگ (مانند بنر) چاپ کنید، باید به رزولوشن دوربین انتخابیتان توجه کنید. اکثر دوربین‌ها و گوشی‌های امروزی می‌توانند نیازهای شما را رفع کنند، اما اگر به خروجی گرفتن از عکس‌ها در ابعاد بزرگ فکر می‌کنید، هنگام انتخاب دوربین به کیفیت دوربین و مگاپیکسل آن دقت داشته باشید.
فریم بر ثانیه یا FPS
یکی دیگر از اصطلاحات رایج عکاسی واژه FPS “Frame per second” است. این کلمه معمولا با عددی در مقابل آن مشخص می‌شود و نشان دهنده تصاویر ثبت شده در یک ثانیه است. بلفرض در یک دوربین دیجیتال کانن مدل Eos 80D EF S، تعداد فریم‌های یک ثانیه عدد ۶۰ است. این بدین معنا است که این دوربین در یک ثانیه ۶۰ فریم (شات عکاسی) ثبت می‌کند.
FPS معمولا برای عکاسان طبیعت و ورزشی اهمیت بالاتری دارد. احتمالا دیده‌اید که عکس‌هایی از لحظه‌های ناب شکار حیوانات، و یا لحظات حساس بازی‌های ورزشی منتشر می‌شوند. این عکس‌ها همان فریم‌هایی است که دوربین‌ها در یک ثانیه به ثبت رسانده‌اند و عکاسان آنها را از میان فریم‌های دیگر جدا کرده‌اند.
پیکسل یا Pixel
پیکسل واحد اندازه‌گیری تصاویر است. اگر یک عکس را برنامه‌های ادیت عکس “مانند فتوشاپ” به حد کافی زوم کنید، مشاهده می‌کنید که عکس شما از میلیون‌ها مربع بسیار کوچک تشکیل شده است. این مربع‌ها هر کدام یک پیکسل شناخته می‌شوند.
پیکسل‌ها واحدهایی هستند که نور را تصویر در آنها شکل می‌گیرد. طیف‌های نور از طریق پیکسل‌ها در عکس قرار می‌گیرند. تمامی تصاویر دیجیتال از طریق چنین مربع‌هایی ثبت می‌شوند. پیکسل‌ها عامل تعیین کننده‌ای در “وضوح تصویر – Resolution” به شمار می‌روند. در پایین می‌توانید توضیحات رزولوشن را مشاهده نمایید.
لرزشگیر نوری تصاویر یا OIS
لرزشگیر نوری (Optical Image Stabilization) یا به اصطلاح “OIS” فناوری است که طی حرکت‌های کوچک، لنز را ثابت نگه می‌دارد و از لرزش‌های خفیف لنز جلوگیری می‌کند. زمانی که فرآیند ثبت تصویر در یک دوربین گوشی آغاز می‌شود، سنسور دوربین باید برای زمان کوتاهی در معرض نور قرار بگیرد تا بتواند پردازش را انجام دهد. این شرایط در زمانی که نور کافی وجود داشته باشد به سرعت انجام می‌شود. اما در شرایطی که نور کافی نباشد یا خیلی کم باشد، فرآیند ثبت و پردازش کمی بیشتر طول می‌کشد و ممکن است لرزش‌های خفیفی در دستان عکاس به وجود بیاید.
فناوری OIS در چنین مواقعی لرزش‌های خفیف را کنترل می‌کند. نحوه‌ی کار بدین صورت است که موتورهای بسیار کوچکی که در اطراف لنز قرار می‌گیرند، لنز را در هنگام لرزش دست به جهت مخالف می‌برند تا توازن برقرار کنند و از تار شدن عکس‌ها جلوگیری کنند.
